Jak zapobiegać przewlekłym napięciom mięśni szyi i barków u początkujących pływaków?

Jaką rolę odgrywa prawidłowy oddech w zapobieganiu napięciom

Szkoła Pływania Korzenna – CHAMPION

📍 Centrum Sportu i Rekreacji w Korzennej, Korzenna 324, 33-322 Korzenna
📞 Telefon: 512 570 671, 887 733 552
🕑 Godziny otwarcia: poniedziałek–piątek 13:00–21:00, sobota–niedziela 10:00–21:00


📘 Spis treści

  1. Dlaczego szyja i barki są szczególnie narażone?
  2. Najczęstsze błędy popełniane przez początkujących
  3. Sprawdzone sposoby na zmniejszenie napięcia
  4. Ćwiczenia rozluźniające – zanim wejdziesz do wody
  5. Ciekawostki liczbowe i naukowe
  6. Jaką rolę odgrywa prawidłowy oddech w zapobieganiu napięciom?
  7. Podsumowanie
  8. Bibliografia

Dlaczego szyja i barki są szczególnie narażone?

Uczestnicy pierwszych zajęć w Szkole Pływania w Korzennej często odczuwają napięcia w szyi i barkach. To naturalna reakcja organizmu na nieznane środowisko – woda wywołuje lekki lęk, a ciało napina się w odruchu obronnym.

Mięśnie szczególnie narażone to:

  • mięśnie czworoboczne,
  • dźwigacze łopatki,
  • mięśnie karku.

Ich przewlekłe napięcie może skutkować:

  • bólem i uczuciem sztywności,
  • ograniczeniem ruchu ramion,
  • zmęczeniem nawet po krótkiej sesji pływania.

Badania wykazały, że aż 72% początkujących pływaków doświadcza napięć w odcinku szyjno-barkowym już po 30 minutach rekreacyjnej aktywności w wodzie.


Najczęstsze błędy popełniane przez początkujących

  1. Unoszenie głowy zbyt wysoko
    Zamiast rotacji podczas oddechu w kraulu, wielu kursantów podnosi głowę nad wodę. To mocno obciąża kark.
  2. Sztywność barków
    Brak płynności w ruchu ramion powoduje spięcie i ogranicza technikę.
  3. Brak rozgrzewki
    Wejście do chłodnej wody bez przygotowania sprzyja mikroskurczom mięśni.
  4. Zła postawa poza basenem
    Godziny przy komputerze utrwalają napięcia szyi, które w wodzie ujawniają się ze zdwojoną siłą.

Sprawdzone sposoby na zmniejszenie napięcia

  1. Głowa przedłużeniem kręgosłupa
    Patrz lekko przed siebie lub w dół. Wyobraź sobie, że głowa ciągnie Cię jak lina.
  2. Rotacja zamiast unoszenia
    Przy oddychaniu w kraulu obracaj głowę jak do spojrzenia pod pachę. Pomaga w tym fajka czołowa.
  3. Rozluźnione barki
    Zrelaksowane barki działają jak zawiasy – pozwalają ramionom płynnie pracować.
  4. Stretching i rolowanie po zajęciach
    5–10 minut prostych ćwiczeń rozciągających zapobiega spięciom i bólom.

Ćwiczenia rozluźniające – zanim wejdziesz do wody

🔹 Krążenia barkami – 30 s w przód i w tył.
🔹 Izometryczne opory głowy – naciskaj głową na dłoń (5 s, przód–tył–boki).
🔹 Skłony głowy na boki – rozciągaj szyję, zatrzymując ruch na 20–30 s.
🔹 Koci grzbiet i pozycja dziecka – dwa klasyczne ruchy z jogi na rozluźnienie.

Regularne wykonywanie tych ćwiczeń poprawia komfort i zmniejsza napięcia.


Jaką rolę odgrywa prawidłowy oddech w zapobieganiu napięciom?

Napięcia szyi i barków często mają swoje źródło nie w samym ruchu ramion, ale w niewłaściwym oddychaniu podczas pływania.

  • Początkujący kursanci często wstrzymują oddech lub próbują „łapać powietrze” gwałtownie, co wywołuje usztywnienie górnej części ciała.
  • Brak rytmu oddechowego sprawia, że głowa jest unoszona nienaturalnie, a barki pozostają w ciągłym napięciu.
  • Prawidłowe oddychanie – spokojne, rytmiczne, zsynchronizowane z ruchem ramion i wydechem do wody – powoduje naturalne rozluźnienie mięśni.

Ćwiczenia oddechowe, które pomagają:

  • Bąbelki – zanurzanie twarzy i wydychanie powietrza do wody.
  • Fajka czołowa – nauka swobodnego oddychania bez unoszenia głowy.
  • Rytm 3-5 – w kraulu staraj się oddychać co 3–5 ruchów ramion, zachowując płynność.

Dzięki opanowaniu prawidłowego oddechu, kursant szybciej czuje się komfortowo w wodzie i znacząco redukuje napięcia w szyi i barkach.


Ciekawostki liczbowe i naukowe

📌 20 kg nacisku działa na szyję, gdy trzymasz głowę pochyloną o 45°.
📌 Używanie fajki czołowej zmniejsza napięcia karku o 55%.
📌 Ćwiczenia izometryczne redukują bóle szyi o 30% w 4 tygodnie.
📌 3 na 4 początkujących źle wykonuje oddech w kraulu, co zwiększa spięcia.


Podsumowanie

Początkujący kursanci w Szkole Pływania CHAMPION w Korzennej powinni pamiętać:

  • Rozluźniona szyja i barki to efekt prawidłowej techniki.
  • Ćwiczenia lądowe + praktyka w wodzie = postęp bez bólu.
  • Napięcia są sygnałem ostrzegawczym – warto skonsultować się z instruktorem i skorygować technikę.

Dzięki odpowiednim nawykom pływanie stanie się przyjemnością i sposobem na zdrowy rozwój, a nie źródłem bólu.


Bibliografia

  • Ewa Dybińska, Uczenie i nauczanie pływania, AWF Kraków.
  • International Journal of Sports Physical Therapy, 2022.
  • American College of Sports Medicine – Guidelines for Swimming Beginners.

Wskazówki od trenera nauki pływania

Jako instruktor pracujący na co dzień z dziećmi, młodzieżą i dorosłymi w Szkole Pływania CHAMPION w Korzennej, mogę potwierdzić, że napięcia szyi i barków to najczęstszy problem początkujących. W praktyce widzę, że:

  • Kursanci, którzy ufają wodzie i zanurzają głowę, szybciej się rozluźniają i nie napinają karku.
  • Osoby zaczynające pływać często chcą „za mocno” pracować ramionami – tymczasem w pływaniu liczy się rytmyczność i płynność ruchu, a nie siła.
  • Zawsze powtarzam, że relaks w wodzie jest ważniejszy niż szybkość – kto potrafi się rozluźnić, ten szybciej robi postępy.
  • Ćwiczenia oddechowe, takie jak wydychanie powietrza do wody czy praca z fajką czołową, są skutecznym sposobem na redukcję stresu i napięć mięśniowych.

Moja rada dla początkujących brzmi: „Nie walcz z wodą, pozwól jej Cię nieść – barki i szyja same się rozluźnią”.

Nurkowanie, wydechy do wody
Nurkowanie, wydechy do wody

Zostaw komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Przewijanie do góry